Irak’ta yaşayan 21 yaşındaki Ali Calud, lösemiden hayatını kaybetti. Konutu, Irak’ın güneyindeki Rumeyle’de, İngiliz petrol şirketi BP tarafından işletilen bir petrol alanında olan Ali Calud’un vefatıyla ilgili konuşan hekimi, bu hastalığa bölgedeki ağır kirlenmenin neden olduğunu söyledi.
Baba Hüseyin Calud da oğlu Ali Calud’un yaşadığı petrol yatağı etrafındaki topluluklarda kanserin ‘grip kadar yaygın olduğunu’ kaydetti. Hüseyin Calud oğlu için “Doğayı seviyordu. Dünyada en çok sevdiği yer bahçeydi. Çocukların dışarda oynayıp, özgürce nefes almasını isterdi” açıklamasında bulundu.
GAZIN AÇIK BİR HALDE YAKILMASI LÖSEMİ RİSKİNİ ARTIRIYOR
21 Nisan’da hayatını kaybeden Ali’ye kanser teşhisi birinci olarak 15 yaşında kondu. O günden sonra, BP’nin işlettiği, mahallesine maddeleri ihlal eder formda yakın olan petrol alanından tutuşturma nedeniyle yayılan zehirli gaza karşı kampanya yapmaya başladı.
Petrol çıkartılması sırasında yapılan, zehirli atık gazların yakılması süreci olarak özetlenebilecek tutuşturma ve beraberinde getirdiği zehirli gazlara karşı kampanya yürüten Ali, 2022 yılında BBC News Arapça’nın bir belgeseli için hayatını belgelemişti. Belgeselde, gazın açık bir halde yakıldığı petrol alanları yakınlarında yaşayan Iraklı topluluklardaki lösemi riskinin arttığını ortaya çıkartmıştı.
‘OYUN OYNAYIP ÇABUCAK İÇERİ GİRERDİK ZİRA GÖKTEN PETROL YAĞIYORDU’
Ali, belgeselde, “Futbol oynardık ancak sonra çabucak içeri girmek zorundaydık, zira bizi boğan bulutlar vardı ve gökten petrol yağıyordu” demişti. Arkadaşlarıyla birlikte Rumeyle’ye ‘mezarlık’ diyorlardı. Zira kentteki kanser seviyeleri çok yüksekti ve bunun tutuşturamadan kaynaklandığından şüpheleniyordu.
Ali, BBC takımı için görüntü günlükleri kaydetti ve bu biçimde görüntülenmesine müsaade verilmeyen, yüksek güvenlikli alandaki büyük kirliliğin ifşa edilmesine yardımcı oldu. Vefatından haftalar öncesine kadar, petrol kirliliğini belgeleyen görüntüleri göndermeye devam etti. Gönderdiği son görüntülerinden birinde, yanakları kanser tedavisinde kullanılan steroidlerin tesiriyle şişmiş bir biçimde, Ali devam eden ümitsizliğini lisana getiriyordu: “BBC belgeselinden sonra BP ve hükümet Irak kentlerindeki kirliliği ve gazları azaltacaklarını söylediler fakat maalesef herhagi bir şey değişmedi.”
‘KANSER BURADA GRİP GİBİ’
Ali, tıpkı vakitte 27 Nisan’daki hissedarlar toplantısında, BP’nin Yönetim Kurulu Lideri Bernand Looney’ye, topluluğunda devam eden kirlilik konusunda meydan okumayı planlıyordu. Onun yerine babası konuştu. Looney’ye internet üzerinden imajlı konuşma ve Irak’ın güneyinden bir tercümanla birlikte şöyle dedi: “Kapımdan, günün 24 saati tutuşturmadan kaynaklanan siyah dumanı ve bu tutuşturmalarda görebiliyorsunuz. Bazen nefes almak çok güç ve petrol gökten yağıyor…kanser o kadar yaygın ki, burada grip üzere.”
Hüseyin, oğlunun ömrünün petrol devinin kârı için feda edildiğini söyledi. BP’nin kârı, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte, geçen yıl iki katından fazla yükselip, 27,7 milyar dolara yükseldi. BP’nin işvereni Looneş Hüseyin Calud’a başsağlığı dileklerini iletti ve şirketinin Rumeyle’deki ortaklarıyla birlikte, petrol alanındaki tutuşturma süreçlerini azalttıklarını ve alandaki siyah duman meselesini çözmeye çalıştıklarını söyledi.
‘HERKES İÇİN GÜÇLÜ BİR TAVIR SERGİLEMELİLER’
Yıllık toplantıdan evvel, İngiltere’nin en büyük emeklilik fonları, BP’nin Yönetim Kurulu Başkan’nın, iklim değişikliği konusundaki planlarını zayıflatmasını münasebet göstererek, tekrar atanmasına karşı oy kullandı. Emeklilik fonlarından biri olan Nest, tıpkı vakitte Ali’nin yer aldığı BBC belgeselini gördükten sonra, BP’nin tutuşlama faaliyetlerini azaltma atılımları konusunda tasaları olduğunu söyledi.
Hüseyin oğlunu bir ‘kahraman’ olarak tanımladı ve oğlunun tedavisi boyunca optimist olduğunu ve ‘hastalıktan ya da mevtten korkmadığını’ belirtti. Hüseyin, oğlunun vefatının bir cins değişim getireceğini ve ‘şirketlerin ve ülkelerin yalnızca Ali için değil, herkes için güçlü bir tavır sergilemesini’ umduğunu söyledi.
Ali, vefatından evvel Irak için gördüğü rüyayı paylaşmıştı: “Umarım gelecekte bu petrol şirketleri masraf ve gaz salımları durur da, çocuklar huzurla yaşayabilir.” (BBC Türkçe)